http://www.thongthailand.com
  สร้างเว็บไซต์Engine by iGetWeb.com 
 หน้าแรก  เว็บบอร์ด  บทความ  รวมรูปภาพ  ติดต่อเรา  ข่าวสาร
ค้นหา  ประเภทการค้นหา   Cart รายการสั่งซื้อ (0) 
สถิติ
เปิดเว็บไซต์ 15/03/2009
ปรับปรุง 13/03/2024
สถิติผู้เข้าชม13,960,582
Page Views16,266,917
« March 2024»
SMTWTFS
     12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31      
ท่องเที่ยวทั่วไทยไปทั่วโลก
ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี วิถีชีวิต และความเชื่อ
รีวิว ร้านอาหาร โรงแรม รีสอร์ทและสปา
  foo&bed
ธรรมชาติ,สัตว์ป่าและพันธุ์พืช...มีคุณ(nature)
บทบรรณาธิการ สกู๊ฟพิเศษ และเรื่องเล่า
ข่าวสาร
http://www.thongthailand.com/index.php?mo=3&art=42365202
 

มรดกโลกกับป่าอนุรักษ์ของประเทศไทย

มรดกโลกกับป่าอนุรักษ์ของประเทศไทย             

โดยธงชัย เปาอินทร์

 

                ในความหมายที่แท้จริง  แหล่งมรดกโลกหมายถึงพื้นที่ใดๆ ที่มีความโดดเด่นเป็นเลิศในระดับสากล  เมื่อได้รับการยอมรับให้ขึ้นบัญชีเป็นแหล่งมรดกโลกแล้ว  ไม่ว่าจะมีที่ตั้งอยู่ในขอบเขตดินแดนประเทศใด ก็ถือได้ว่าเป็นมรดกของมนุษย์ชาติทั้งปวง  โดยประเทศเจ้าของมรดกโลกมีหน้าที่ที่ต้องรับผิดชอบการบริหารจัดการและป้องกัน  ให้แหล่งมรดกโลกสามารถดำรงอยู่ และคงคุณค่าของทรัพยากรในพื้นที่นั้นสำหรับมนุษยชาติได้อย่างยั่งยืนตลอดไป นี่คือพันธะสัญญา


                               
มรดกโลกทางธรรมชาติของไทย

                ศาสตราจารย์ ดร.อดุลย์  วิเชียรเจริญ  ประธานคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยอนุสัญญาคุ้มครองมรดกโลก เป็นผู้เสนอและสนองมรดกโลกทางธรรมชาติของประเทศไทย  ทำให้เกิดมรดกโลกทางธรรมชาติ 2 แห่งคือ

พ.ศ.2534  ประกาศให้เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร(ตะวันตก-ตะวันออก)- และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง เป็นมรดกโลกแห่งแรกของประเทศไทย  พื้นที่รวม 6,474  ตร.กม.  โดยในผืนป่าทุ่งใหญ่นเรศวรมีชุมชนชาวกระเหรี่ยง 14 หมู่บ้านอยู่อาศัยและทำกินตามวิถีชีวิตของเขามาอย่างยาวนาน  เว้นแต่ห้วยขาแข้งที่ปลอดมนุษย์อยู่อาศัยในผืนป่า

ต่อมาพ.ศ. 2548  ประกาศให้ผืนป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่ ประกอบด้วยอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่   ส่วนอุทยานแห่งชาติปางสีดา  อุทยานแห่งชาติทับลาน  อุทยานแห่งชาติตาพระยา และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดงใหญ่  พื้นที่รวมทั้งหมด  6,145  ตร.กม.  อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ได้รับการอพยพมนุษย์ออกจากพื้นที่ทั้งสิ้น แต่อุทยานแห่งชาติอีก 4 แห่งและเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดงใหญ่ มีชุมชนคนอาศัยอยู่และทำกินจำนวนหลายสิบหมู่บ้าน พร้อมทั้งยูเนสโก้มีเงื่อนไขเรื่องถนนผ่านป่าต้องแก้ปัญหาการเชื่อมต่อหลายข้อทีเดียว

ข้อพิจารณาว่าสมควรที่จะประกาศเป็นมรดกโลกนั้น  มีความดีเด่นเป็นเลิศด้านวิวัฒนาการทางชีวภาพที่รวมระบบนิเวศน์ถึง 4 ภูมิภาค  เป็นแหล่งธรรมชาติพิเศษคือเป็นป่าต้นน้ำ  มีองค์ประกอบของป่าหลากหลายชนิด  และทรัพยากรธรรมชาติหายากหลายอย่าง  เป็นแหล่งพันธุกรรมพืชและสัตว์หลายชนิด (ไม่แน่ใจนักว่าสัตว์ดังกล่าวรวมถึงสัตว์มนุษย์ด้วยหรือไม่) 

กับความหมายของคำว่าทรัพยากรธรรมชาติที่ยั่งยืน

                นิยามของคำว่าการจัดการป่าอนุรักษ์คือการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน(wise use)หรือการใช้ประโยชน์อย่างชาญฉลาด โดยไม่ทำให้สภาพธรรมชาติที่มีอยู่เดิมเสียหายไป หรือชำรุดหรือเกิดสิ่งแปลกปลอม  มรดกโลกย่อมมุ่งเน้นความเป็นสากลมากกว่าป่าอนุรักษ์ปกติใช่หรือไม่  เป็นเรื่องที่ถ้าไม่คิดก็ประกาศไปตามกระแสนิยม  แต่ถ้าคิดให้ดี  การประกาศเป็นผืนป่ามรดกโลกที่ไม่บริสุทธิ์นั้น มันผะอืดผะอมหรือไม่?

          มรดกโลกทางธรรมชาติควรมีองค์ประกอบที่ล้วนแต่เป็นธรรมชาติดั้งเดิมของป่าอนุรักษ์นั้นๆ  เช่นป่าไม้พืชพันธุ์ที่ปรากฏในแต่ละชนิดของป่า  สัตว์ป่าแต่ละชนิดที่มีอยู่ดั้งเดิม  แม้กระทั่งหินผาน้ำตกลำห้วยหนองคลองบึง น้ำพุร้อน เกาะแก่งกลางลำน้ำ  เว้นแต่การพัฒนาที่กลมกลืนและสอดคล้องด้วยหลักการจัดการพื้นที่ป่าอนุรักษ์อย่างชาญฉลาด    

                ในด้านสิ่งก่อสร้างที่มนุษย์สร้างขึ้นใหม่เพื่อเป็นที่ทำการ  บ้านพักเจ้าหน้าที่  บ้านพักค้างอ้างแรมนักท่องเที่ยว  ห้องอาหาร  ลานกิจกรรม  เส้นทางศึกษาธรรมชาติ  ต้องอยู่ในหลักการจัดการที่กำหนดเป็นสากล  มีความกลมกลืนกับภูมิทัศน์  แม่แต่เรื่องสีป้ายที่ทำการ  ป้ายบอกทาง   บ้านพัก   ห้องอาหาร  บ้านพักนักท่องเที่ยว  ก็ต้องเป็นสีที่กำหนดในหลักการจัดการป่าอนุรักษ์สากลซึ่งปกติใช้สีพื้นสีน้ำตาล ตัวอักษรสีขาวหรือสีเหลืองทอง เป็นหลัก

                นักท่องเที่ยว  กิจกรรมอื่นๆ  ต้องอยู่ในระดับเดียวกับการจัดการอื่นๆ เป็นไปในรูปแบบที่กลมกลืนและไม่เกิดเสียงอึกระทึกครึกโครม  ดีดกีต้าร์โปร่งร้องเพลงด้วยเสียงปกติล้อมรอบกองไฟได้  วอล์คแรลลี่ได้  จุดพลุสีและเสียงดังไม่ได้  ใช้เครื่องขยายเสียงดังๆไม่ได้  แต่ที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้งทำกันเป็นปกติ หรือที่นอกมรดกโลกก็ที่น้ำตกพลิ้ว ขายทั้งเหล้าเคล้าเสียงเพลงทั้งวันจนดึกดื่นค่อนคืน (อาจจะเลิกแล้วเพราะว่าหัวหน้าผู้ไร้สติตายไปแล้ว)

แขวนมรดกโลก  ทางออกที่ไม่มีการยกเลิก

                ตั้งแต่ยูเนสโกประกาศพื้นที่มรดกโลก  ยังไม่เคยประกาศยกเลิกมรดกโลกใดๆ เลย แต่กรณีที่พบว่า มีการพัฒนาที่ทำลายหรือสร้างความเสื่อมถอยให้กับทรัพยากรธรรมชาติทั้งด้านป่าไม้สัตว์ป่า และเกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ป่ามรดกโลก  ยูเนสโกใช้การแขวนขึ้นหิ้งไว้เฉยๆ  อ้างอิงไม่ได้อีกต่อไปว่าเป็นมรดกโลก  เป็นความเสื่อมเสียระดับนานาชาติ 

                มรดกโลกทางธรรมชาติของประเทศไทยทั้งสองแห่ง   กำลังก้าวเดินไปบนเส้นทางที่เฉียดฉิวและล่อแหลมต่อการถูกแขวนชื่อ  เพราะว่าในป่ามรดกโลกทั้งสองแห่งล้วนแต่พัฒนาด้วยการปลูกไม้ประดับต่างถิ่นทุกแห่ง  ด้วยความไม่รู้หลักการจัดการป่าอนุรักษ์ที่เหมาะสม  เป็นความไม่รอบคอบที่ปล่อยให้ผู้บริหารเหล่านั้นกระทำการอย่างหลงผิดเพราะไม่มีพื้นความรู้(Knowlegde) 

                เช่นที่ผากล้วยไม้ อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ปลูกต้นขี้เหล็กอเมริกา   ออกดอกสีเหลืองสดสวยและเมื่อฝักแก่แตกออกก็หว่านเมล็ดลงไปในพื้นที่ป่าอนุรักษ์มรดกโลกมายาวนานนับสิบๆ ปี  ต้นผกากรองเกลื่อนไปทุกจุดที่เป็นสิ่งก่อสร้าง  ประดู่แดงที่หน้าโรงอาหารหลังใหม่ซึ่งปลูกประดับเขตบริการร้านอาหาร   หรืออย่างที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรทุกที่ทำการหน่วยพิทักษ์ป่าหรือสำนักงาน ปลูกต้นเทียนทองเป็นแถวแนว  บานบุรีสีเหลืองเลื้อยขึ้นซุ้ม หางนกยูงฝรั่งต้นใหญ่ๆ  หางนกยูงไทย(แต่เป็นไม้ต่างประเทศ) เฟื่องฟ้า ฯลฯ  ที่อุทยานแห่งชาติแก่งกระจานที่กำลังจะประกาศ ที่นั่นมีสวนมะนาวนับพันๆ ไร่เต็มไปทั้งหุบเขา   รวมทั้งไม้ประดับทั่วไป  

                โชคดีที่ดร.อดุลย์  ในฐานะประธานกรรมการมรดกโลกไม่รู้ว่าพื้นที่ป่าอนุรักษ์ที่ประกาศไปทั้งสองแห่งของไทย แท้ที่จริงมีการพัฒนาที่เสื่อมถอยมาก่อนการประกาศเป็นมรดกโลกนานแล้ว  แต่ไม่มีการกล่าวถึง  ข้อมูลด้านพืชและสัตว์ไม่ลงลึกในรายละเอียด(สัตว์เลี้ยง-ไม้ดอกประดับในบ้านพักเจ้าหน้าที่)  มิเช่นนั้นคงไม่เกิดมรดกโลกเช่นที่ปรากฏ โดยเฉพาะเรื่องมนุษย์ที่อยู่อาศัย

หนทางที่ต้องทำเพื่อกลบเหมือนแมวขี้

                ส้วมตามวัดและโรงเรียนบ้านนอก มักมีข้อเขียนที่อ่านแล้วกินใจ แมวขี้แล้วกลบ หมาขี้แล้วแจว เด็กๆ กลัวว่าจะกลายเป็นหมาขี้ จึงมักราดน้ำลงส้วมเพื่อให้สะอาดเสมอ เมื่อครั้งที่เรียนปริญญาตรีวิทยาศาสตรบัณฑิต จากคณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ยุคศาสตราจารย์เทียม คมกฤส เป็นคณบดี ปฐมนิเทศน์และปัจฉิมนิเทศน์ นิสิตและบัณฑิตเด้วยประโยคกินใจเสมอว่า

เมื่อพวกเธออยู่ในป่า จะทำอะไรก็ไม่มีใครรู้ใครเห็น แต่ตัวเธอเท่านั้นที่รู้และเห็น ว่าเธอกำลังทำอะไรอยู่   

หัวหน้าผืนป่าอนุรักษ์มักง่ายจึงปลูกและเลี้ยงทั้งพืช สัตว์ มนุษย์ ไว้เต็มผืนป่ามรดกโลกอันแสนจะยิ่งใหญ่  เรื่องอย่างนี้ต้องถามว่าสิ่งที่เกิดขึ้นเป็นเรื่องถูกหรือผิดหลักการการจัดการป่าอนุรักษ์สากล และเข้าข่ายการพัฒนาที่ทำให้มรดกโลกอาจจะถูกแขวนหรือไม่  

เชื่อหรือไม่ว่า วันนี้มีปัญหาเรื่องปลาซักเกอร์กระจายพันธุ์ในแหล่งน้ำธรรมชาติและรุกรานเผ่าพันธุ์ดั้งเดิม  

เชื่อหรือไม่ว่า ในผืนป่าอนุรักษ์ที่เน้นเฉพาะมรดกโลกสองแห่งของประเทศไทย จะเกิดความสับสนเรื่องพันธุ์ไม้ประดับและพืชต่างถิ่น(Exotic species) ในผืนป่ามรดกโลกหรือไม่  ถ้าวันหนึ่งเมล็ดต้นขี้เหล็กอเมริกาที่ผากล้วยไม้ เขาใหญ่ และในห้วยขาแข้ง เสี้ยวดอกแดงและหางนกยูงฝรั่งในห้วยขาแข้ง หรือทุ่งใหญ่นเรศวร กระจายพันธุ์ไปทั่ว และถ้านักวิชาการรุ่นหลังๆ หรือยุวชนรุ่นหลังๆ จะนึกคิดหรือสับสนหรือไม่ว่า มันเป็นพืชเผ่าพันธุ์ดั้งเดิมในป่าเหล่านี้หรือไม่?

เชื่อหรือไม่ว่า นกเลิร์ฟเบิร์ดที่ขยันแพร่เผ่าพันธุ์ซึ่งช่วงเวลาที่เกิดโรคไข้หวัดนกระบาด นกที่ถูกเพาะเลี้ยงจำนวนมากขายไม่ออก แต่เปลืองค่าอาหารที่เลี้ยง จึงถูกปล่อยไป อาจจะพบนกต่างถิ่นพันธุ์ใหม่กระจายพันธุ์ในป่ามรดกโลก เช่นเดียวนกพิราบ นกเขาชวา ฯลฯก็อาจจะเป็นได้

แต่ถ้าจะกล่าวถึงอุทยานแห่งชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ทั่วประเทศแล้วไซร้ ทุกแห่งแหล่งที่ว่า มีทั้งพันธุ์ไม้ต่างถิ่นกำเนิด  สัตว์ป่าและสัตว์เลี้ยงต่างถิ่น แม้แต่มนุษย์บุกรุกอยู่อาศัยทุกแห่ง  เพราะว่าอะไร ถามใจคุณดู?

Tags : National park

 
 หน้าแรก  บทความ  ข่าวสาร  รวมรูปภาพ  ติดต่อเรา  เว็บบอร์ด

อัตราค่าโฆษณา    

แบบเนอร์ กลางหน้า.  ขนาด 800 x 400-600 พิกเซล เห็นหน้าแรก  5,000 บาท/เดือน

แบนเนอร์ เหนือโลโก้เว็บไซต์ ขนาด 1000 x 80 พิกเซล เห็นทุกหน้า 4,000 บาท/เดือน

 แบนเนอร์ ซ้าย  ขนาด 240 x 120-160 พิกเซล เห็นทุกหน้า 3,000 บาท/เดือน

ทำข่าวแถลง รีวิวโรงแรมและร้านอาหาร  เขียนสารคดี เชิญได้โดยตรงที่ โทร.081-9416364

ติดต่อ 135 ม.12 ต.กำแพงแสน อ.กำแพงแสน จ.นครปฐม 73140

 
view