หน้าแรก
เว็บบอร์ด
บทความ
รวมรูปภาพ
ติดต่อเรา
ข่าวสาร
บั้งไฟพญานาค, พญานาคในแม่น้ำโขง : ความเชื่อที่ไม่เคยเปลี่ยนแปลง
“เอื้อยนาง”
บนเส้นทางเลียบโขง สายหนองคาย – นครพนม บ่ายวันที่ ๔ ตุลาคม ๒๕๕๒ ซึ่งตรงกับวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๑ วันออกพรรษา สองข้างถนนเขียวขจี และ ฉ่ำชื้น พายุฝนจากทะเลจีนใต้เพิ่งผ่านไปเมื่อวันวาน ตะวันเพิ่งได้รับอนุญาตให้ส่องแสง เอื้อยนางกับชาวคณะลูกหลานพ่อใหญ่เลาะ (คราวนี้เป็นเจ้าเจิ้น ลูกชายคนโต พร้อม อ้อ และน้องไออุ่น ไออ้น)กำลังเดินทางเลาะเลียบฝั่งขวาของแม่น้ำโขง หาช่อง หาทำเลที่เหมาะใจเพื่อจะได้จับจองที่ แล้ว รอคอย ... เฝ้าชม บั้งไฟพญานาค อันจะผุดพรายขึ้นกลางสายน้ำในค่ำคืนที่จะมาถึงในอีกไม่กี่ชั่วโมงข้างหน้า
เลาะเลียบฝั่งโขง สวยงาม
เราเป็นชาวอีสานลูกหลานพ่อใหญ่เลาะ เราจึงคุ้นชิน และเคยมาดูอยู่บ้างแล้ว แต่ก็ยังไม่อิ่มใจ คิดว่าต้องมาดูอีกหากมีโอกาส
หนองคายเป็นจังหวัดที่มีเนื้อที่ทอดยาวคดโค้งไปตามลำโขง ตัวจังหวัดและอำเภอส่วนใหญ่จะตั้งอยู่ที่ท่าน้ำริมฝั่งโขงซึ่งไหลผ่านแบ่งแยกพี่น้องสองฝั่ง ผู้มีประเพณี วัฒนธรรม ความเชื่ออันเดียวกัน ออกเป็นสองประเทศ ไทย-ลาว
แม่น้ำโขงดูกว้างใหญ่ ลึกล้ำ เมื่อน้ำเปี่ยมตลิ่ง หลายแห่งที่หักพวงมาลัยเลี้ยวซ้ายเข้าไปดู สายน้ำนี้ยังคงมีเสน่ห์ยวนตา และท้าทาย
ต้นเดือนตุลาคม ลมหนาวยังไม่มา แต่หมอกบาง ๆ เดินทางมาเยือนก่อนในตอนเช้า ๆ แม่น้ำโขงดูเป็นสีขาวกลมกลืนกับผืนฟ้า คล้ายจะบดบังตัวพญานาคผู้จะมาจุดบั้งไฟไม่ให้ใครแอบรู้เห็นตัวตนแท้จริงได้
จับจองที่นั่งกันแต่หัววัน ปูเสื่อให้นั่งชมหน้าบ้าน 20 บ.
บั้งไฟพญานาค ใคร ๆ ในปัจจุบันก็รู้กันอยู่แล้วว่า คือลูกไฟดวงสีส้มอมชมพู ลูกเท่าไข่ไก่ ไข่เป็ด ผุดพรายขึ้นจากสายน้ำโขงบางช่วง และสาขาแห่งแม่น้ำนี้บางแห่ง บางบึงบางหนอง พุ่งขึ้นสูงราว ๒๐-๓๐เมตร ก่อนจะหายวับ ไม่มีเสียง และไม่มีกลิ่น
เป็นความลึกลับที่ยังพิสูจน์ไม่ได้ หลายคน หลายความคิดได้แต่กังขาว่า เป็นบั้งไฟของพญานาคจริง หรือว่ามีใครทำขึ้นกันแน่
ในทางวิทยาศาสตร์ มีผู้ให้เหตุผลว่า อาจเป็นการก่อตัวของก๊าซร้อนในหล่มอินทรีวัตถุที่หมักหมมในเลนใต้สายน้ำ ในสภาวะที่เหมาะสมก็จะผุดพรายเป็นดวงไฟขึ้นเหนือน้ำ
แต่สำหรับชาวบ้าน ลูกไฟนี้คือ บั้งไฟของพญานาคในเมืองบาดาลใต้สายน้ำโขง
พ่อเฒ่าเจ้าของพื้นที่คนหนึ่ง เล่าให้ฟังว่า ชาวเรือที่หาปลาหากินในแม่น้ำโขงรู้กันมานานแล้ว ขณะลอยเรือในสายน้ำ ท่ามกลางแสงนวลแห่ง คืนเพ็ญขึ้นสิบห้าค่ำ เดือนสิบเอ็ด หรือแรมหนึ่งค่ำเดือนสิบสองในปีแปดสองหน
ปากต่อปากพูดบอกกันออกไป ทำให้คนหลั่งไหล มาแห่ห้อม และเฝ้าชมดวงไฟแห่งความมหัศจรรย์ มากขึ้นและมากขึ้นเรื่อย ๆ จนต้องจับจองที่ ตามริมฝั่งโขงเขตจังหวัดหนองคายมากมายล้นหลามดั่งในปัจจุบัน
การท่องเที่ยวเพิ่มการเกิดอาชีพและรายได้สู่ชุมชน
โดยเฉพาะบริเวณท่าน้ำอำเภอโพนพิสัยจะมี ลูกไฟ มากมายเป็นพิเศษในแต่ละปี
และในปีนี้ ค่ำคืนนี้ ที่นี่จะมีการแสดงแสงสีบอกเล่าตำนาน เป็นการใช้วิทยาศาสตร์มาส่งเสริมความเชื่อให้เฟื่องฟูขึ้นด้วย คนจึงหลั่งไหลกันมา ร้านค้า ร้านขาย ผุดพรายรายเรียงบนถนนสู่ท่าน้ำ จนรถของเราเข้าไปไม่ได้ต้องถอยกลับ และ เลียบโขงต่อไป มุ่งหน้าสู่ตะวันออกตามสายน้ำ
เสื่อเช่า ข้าวเม่าตำแบบโบราณ
ตามทางแยกซ้ายมือ ซึ่งเป็นด้านแม่น้ำโขง มีป้ายพร้อมลูกศรชี้บอกว่า “จุดชมบั้งไฟพญานาค .... กิโลเมตร” เรียงรายให้เห็นหลายจุด มีรถยนต์ รถมอเตอร์ไซค์วิ่งเข้าออกขวักไขว่ดูช่างครึกครื้น ชาวบ้านร้านถิ่นนำสินค้าออกมาตั้งขาย ด้วยใบหน้ายิ้มแย้ม หลายบ้านกลายเป็นเรือนพักนักชมบั้งไฟ ริมท่าน้ำบางแห่ง ท่ามกลางแดดจ้า ๆ ยังมีเสื่อ มีเก้าอี้ ตั้งไว้เรียงราย แถมมีป้ายว่าจองแล้วติดไว้เป็นทิวแถวก็มี หลายแห่งมีผู้คนนั่งกินดื่มเป็นวง หลายแห่งมีคนนอน เอาแรงคอยดูบั้งไฟกัน
นี่เป็นปาฏิหาริย์จากท่านพญานาคไม่ต้องสงสัย
“แวะตรงไหนอีกดีนะ”
ชาวคณะปรึกษากัน ทันใด รถก็เลี้ยวเข้าซ้ายมือทันที ทุกที ไปถึงแล้วก็ลังเลกัน หลายแห่งไม่ลงจากรถด้วยซ้ำ อาจเป็นเพราะสิ่งที่เราพบเจอไม่ใช่สิ่งที่คิดไว้ในใจก่อนมาก็ได้
เกิดอาชีพ เกิดการจับจอง..ระบบชุมชน
เราหลบหนี ห้างร้าน ตลาดสด ร้านค้า ร้านขาย รถรา และผู้คน
อยากมานั่งดูบั้งไฟริมฝั่งน้ำท่ามกลางแสงจันทร์ สงบเงียบ และเป็นธรรมชาติ
แต่ดูเหมือนว่า ศรัทธาที่มีต่อพญานาคของผู้คนช่างมากมาย นับวันจะล้นเหลือจนไม่มีที่
ให้ธรรมชาติเหลืออยู่เลย
แม่น้ำโขงยังสวยงาม ล้ำเสน่ห์ แต่ริมฝั่ง ศาลาท่าน้ำ ใต้เงาไม้ ริมถนน แม้แต่บันไดท่าน้ำ กลับมีแต่ความคลาคล่ำ ขวักไขว่ บางแห่งเป็นวัดริมท่าน้ำ มีการจัดงาน จัดสถานที่ ประดับธงทิวปลิวไสว เสียงเพลง เสียงประกาศเชิญชวนมวลชนให้แวะมาเยือน ร่วมทำบุญ และเฝ้าดูบั้งไฟพญานาคดังลั่นสองฝั่งโขง
สาวเจ้าช่างงามงอนอรชรอ้อนแอ้น..แท้น้อ
“มาฮอดแล้วก็ แวะทำบุญ ทำทาน ก่อนหาที่จับจองเด้อพี่น้อง” เสียงโฆษกในวัดท่านบอก
“แต่ว่าท่านพญานาดจะจุดบั้งไฟ หรือ บ่จุดเฮาก็บอกบ่ได้ดอกนา อันนี้ก็แล้วแต่ดวงเด้อ..”
นั่นแหละคือสิ่งที่จริงแท้ แน่นอน เราจึงออกเดินทางต่อจนถึงค่ำ พอดีถึงนครพนม ดูไหลเรือไฟท่ามกลางฝูงชนล้นหลาม ... อีกแหละ...เฮ้อ
๐๐๐๐๐๐๐