ข้าวดอกพะยอม Dawk-Pa-Yawm ในแปลงปาล์ม อ.ลันตา
“ขวัญ รชนิศ”
บนเส้นทางสู่เกาะลันตา ห่างจากตัวเมืองกระบี่ ๕๐ กิโลเมตรกว่า ๆ ตามถนนกระบี่-ตรัง ผ่านอำเภอเหนือคลอง ผ่านอำเภอคลองท่อม แล้วเลี้ยวขวาข้ามสะพานสู่เกาะกลาง ทางผ่านไปลันตาใหญ่ ลันตาน้อย อำเภอลันตา จังหวัดกระบี่ ที่มีคำขวัญว่า
“น้ำใส ป่าไม้สวย รวยเกาะ เหมาะทิวทัศน์ สัตว์น้ำอุดม ชมปะการัง ฝั่งลันตา”
หลายคนคงเคยรับรู้ว่า การเดินทางสู่ลันตาอันลือเลื่องเฟื่องความงามทางธรรมชาตินั้นทำได้เพียงไปทางเรือจากท่าที่กระบี่เท่านั้น
แต่จริง ๆ แล้ว ทางที่สะดวกกว่า ได้ชมความงามหลากหลายกว่า คือ ไปทางรถยนต์ บนถนนสายดังกล่าว แล้วจะพบความงามอีกแบบแห่งลันตา
ลันตา อำเภอที่ตั้งอยู่ในหมู่เกาะริมฝั่งอันดามัน เป็นความงามแห่งความอุดมของธรรมชาติ น้ำใส ป่าไม้สวย รวยเกาะ และทิวเขาสอดซ้อนให้ถนนซอกซอนคดเคี้ยวขึ้นสูง ลงต่ำ ดูช่างงามล้ำ งามหลายเหลือ
โดยเฉพาะในช่วงนี้ ปลายเดือนตุลาคมที่ ลมเภาพัดเอาฝนมาพะ สองข้างถนนบนเกาะลันตา(กลาง)ที่เขียวสดชื่นตลอดปี ตอนนี้มีหลายช่วงในช่องเขา แลหุบห้วยปูพรมด้วยทิวข้าว แผ่ผืนกว้างสลับทิวปาล์ม ทิวต้นยาง ทำให้โลกทั้งโลกดูคล้ายถูกห่อห่มด้วยผืนพรมสีเขียวกระนั้น
ข้าวดอกพะยอม กำลังแตกช่อก่อรวง สวยจนต้องร้องขอ
“หยุด ๆ ๆ .... จอดรถจ้ะ”
และก็ เพียงเปิดประตูรถที่คล้ายว่าเป็นประตูขังเราจากโลกภายนอกออกไป กลิ่นหอมอ่อน ๆ ก็อวลอบตลบมาต้อง
ใช่ ... กลิ่นใบ กลิ่นต้น กลิ่นเกสรของข้าวดอกพะยอม
ชื่อนั้นฤาจะได้มาโดยไม่มีความหมาย
ดอกพะยอม เป็นชื่อพันธุ์ข้าวไร่พื้นเมือง ข้าวเจ้าพันธุ์ไวต่อแสงอย่างอ่อน ชาวกระบี่ พังงา ภูเก็ต ปลูกกันประปรายมาแต่โบราณ ถือเป็นข้าวที่ปลูกกันในช่วงว่าง ตามป่าดงว่าง ๆ มีอายุการเก็บเกี่ยวประมาณสามเดือน ลำต้นสูงเหยียดชูรวงสู่แสงอาทิตย์สง่างามลำต้นอาจสูงได้ถึงเกือบสองเมตร
เมล็ดของข้าวดอกพะยอมมีรูปร่างเรียวยาว ข้าวเปลือกสีฟางก้นจุด เวลาพักตัวของเมล็ดประมาณสองสัปดาห์
ดอกพะยอมเป็นพันธุ์ข้าวที่ปรับตัวกับสภาพแวดล้อมได้ดี ปลูกเป็นพืชแซมยางและปาล์มได้ จึงเหมาะอย่างยิ่งสำหรับพื้นที่ภาคใต้
ปัจจุบันศูนย์วิจัยข้าวกระบี่กำลังปลูกคัดพันธุ์ค่ะ
แต่ที่เกาะลันตา(กลาง)ที่เห็นลานตาวันนี้เป็นข้าวไร่ของเกษตรกรชาวลันตา เห็นแล้วก็เลยเก็บมาให้ชมกัน เป็นอีกมุมหนึ่งของลันตาน๋ะ
๐๐๐๐๐๐๐๐
“ขวัญ รชนิศ” เขียน
“ณัฐวุฒิ” ภาพ