นกเค้าจุด นกมหัศจรรย์ที่เพิ่งถ่ายได้
Spotted Owlet
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
ผมไปถ่ายรูปที่สวนรุกขชาติเมืองเก่ากำแพงแสน เมืองที่เล่าขานกันว่าเป็นเมืองของท้าวแสนปม ผมขับรถเข้าไปตามถนนในป่าโปร่ง เหลียวไปเห็นดอกไม้สีขาวพราวไปทั้งต้น จึงจอดและเปิดประตูลงไป ทันใด ได้ยินเสียงบินพรืด ผมเหลียวไปตามเสียงนั้นและถ่ายรูปนกตัวนั้นมาได้เพียง 3 รูป ผมรู้เพียงว่าต้องเป็นนกเค้าแมวหรืออะไรเทือกนี้ จึงโพสท์ลงในเฟสบุ๊ก พี่ธนพล สารนาค วน.30 เม้นท์ว่าเค้าจุด ได้เรื่องครับ
นกเค้าจุดน่ารักไหม
ผมเปิดหนังสือนกเมืองไทยพบว่า เขามีชื่อสามัญว่า Spotted Owlet มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Athene brama Temminck,1812 อยู่ในวงศ์ STRIGIFORMES มีลักษณะทั่วไปดังนี้คือ ตาเหลือง คิ้วกว้างและวงหน้าขาว หน้าเทา หัวและลำตัวด้านบนเทาคล้ำกว่า มีจุดขาวกระจาย อกและสีข้างมีลายเทาเข้มสลับขาว ท้องขาว เสียงร้อง ดังแต่แหบกระด้าง "ช-ว้าก ช-ว้าก"
เบื่อหน้าผมจึงหลับตา ไม่อยากเห็นช่างภาพชราๆ
ถิ่นอาศัย เป็นป่าโปร่งทั่วไป สวนผลไม้ สวนสาธารณะ พื้นที่ราบต่ำ เป็นนกประจำถิ่น พบค่อนข้างบ่อย แต่ในข้อเท็จจริง ผมถ่ายรูปนกมา 4 ปี เพิ่งจะถ่ายได้เพียงนี้ แบบไม่คาดฝัน ตัวเขาเล็กๆ ขนาด20-20.5 ซม. มองรวมๆดูลายพร้อยสีออกน้ำตาลๆ สวยดี ออกหาอาหารตอนค่ำจนสว่าง อาหารเป็นจำพวกหนู แมลงต่างๆ เสียงบินเงียบในตอนกลางคืน ผสมพันธุ์ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนเมษายน ทำรังในโพรงไม้ ซอกตึก ไข่สีชาวกลม คราวละ 3-5 ฟอง ช่วยกันกกไข่ตั้งแต่ใบแรก ลูกนกจึงออกมาไม่พร้อมกัน และช่วยกันหาอาหารมาป้อน ลูกนกจะอยู่กับพ่อแม่ราวๆ 30-40 วันจึงจะบินจากไป
เหล่มองก่อนบินหนีไป
นกเค้าจุดพบตั้งแต่ที่ราบจนถึงความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง 800 เมตร พบทั่วไปในไทย เมียนมาร์ เวียดนาม ลาว กัมพูชา (จันทร์น้อยกล่าวว่าเป็นชนิดย่อยAthene brama mayri Temminck,1812) ในต่างประเทศพบตั้งแต่อินเดีย อิหร่าน ปากีสถาน
จ้องดูผมย่องๆตามมาถ่ายรูป
ผมพยายามจะไปถ่ายที่จุดเดิมอีกถึง 2 วัน พลาดจนได้เมื่อก้าวพรวดไปบนใบไม้แห้งที่ร่วงหล่น เสียงดังจนนกเค้าจุดบินพรืดหนีไปอีก เห็นอยู่หลัดๆ แต่ตามไปไม่ทัน คงต้องรอว่าจะมีโอกาสได้ถ่ายเขาเพิ่มอีก จึงจะมีรูปใหม่ๆมาเพิ่มเติมให้ได้ชมกัน
แล้วโชคก็เข้าข้างผมเมื่อบ่ายวันนี้ ผมขับรถไปสวนรุกขชาติเมืองเก่ากำแพงแสน แต่คราวนี้ผมขับอ้อมไปอีกวงถนนหนึ่งแล่วจอดไกลจากจุดที่เคยถ่าย เดินย่องๆไปจนใกล้ เหลียวมองไปที่ต้นไม้ใกล้ๆต้นที่เคยถ่ายได้ทีละต้นๆ เสียงพรืดดังอีก นกเค้าจุดบินไปเกาะต้นไม้อีกต้น ผมกดชัตเตอร์แบบรัวติดกัน
นกเค้าจุดเบิ่งตามองผมเขม็ง
ได้ภาพมา 6 ภาพ แต่ชัดเจนเพียง 3 ภาพ จึงนำมาโพสท์เพิ่มเติมเพื่อให้เรื่องนกเค้าจุดสมบูรณ์ขึ้น ดังที่เห็นนี่แหละครับ
ผมเดินสำรวจต้นสะแกนาต้นที่นดเค้าจุดหลบอยู่ในโพรงไม้ผุๆ เพราะดูแล้วว่า ไม่มีจุดไหนที่เขาจะหลบตอนกลางวัน ต้องโพรงนี้แน่นอน ผมพบหมายนกเค้าจุดที่สวนรุกขชาติเมืองเก่ากำแพงแสนแล้ว ต้องตามไปเก็บภาพทีเด็ดตอนโผล่หัวออกมาจากโพรงสักช็อต
ก่อนบินหนีไปอีกครั้ง
โพรงต้นสะแกนานี่แหละหมายนกเค้าจุด
บ่ายแก่ๆ วันนี้ 29เมย.56 ผมไปที่เดิมแต่จอดรถไกลหมายว่าจะค่อยๆย่องไปที่ต้นสะแกนาต้นนั้น เมื่อผมย่องไปจนได้ระยะก็ตั้งกล้องเตรียมพร้อมถ่าย แต่เล็งยังไงก็ไม่เห็นนกเค้าจุดบินออกหรือโผล่หัวอยู่ในโพรง ตัดสินใจเดินไปเคาะต้นโพรงซะเลย เงียบ ไม่มีนกเค้าจุดในโพรงไม้
ผมเดินวนไปทั่วก็ไม่พบ จึงกลับไปที่รถจอดอยู่ มีร่มไม้หลายต้นร่มครึ้ม ทันใดนกเค้าจุดบินพรืดไปทันที ชวด เขาหลบแดดมาแอบอยู่ในร่มเงาเรือนยอดต้นไม้เย็นๆ
ไหมล่ะ วันนี้พลาดโดยที่ผมลืมนึกถึงสภาพแวดล้อมไปว่าบ่ายแก่ๆนั้นแดดส่องตรงต้นสะแกนาเป็นโพรงพอดี