ทำไมต้องปลูกไม้สักเป็นอาชีพ 7 ประการ
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
1.ไม้สักในประเทศไทย มีเพียงชนิดเดียว ดีที่สุดในโลก
ไม้สักในประเทศไทยมีเพียงชนิดเดียวเท่านั้น มีชื่อทางการค้าว่า Teak ทางพฤกษศาสตร์หรือวิทยาศาสตร์ว่า tectona grandis L. อยู่ในวงศ์ VERBENACEAE ส่วนที่เรียกกันว่าไม้สักทอง ไม้สักหิน ไม้สักหยวก ไม้สักไข ไม้สักขี้ควายและไม้สักหยวกนั้น เป็นการเรียกตามสีและคุณสมบัติของเนื้อไม้ที่แตกต่างกัน ที่ตากมีไม้สักลายดำ
ในจำนวนไม้สักเหล่านั้น ไม้สักทองได้รับความนิยมมากที่สุดเพราะแปรรูปแล้วมีเนื้อไม้สีเหลืองทอง เสี้ยนตรง มีลวดลายที่เกิดจากวงปีการเจริญเติบโตสวยงาม เป็นระเบียบ และมีความแข็งแรงระหว่างไม้สักหินและไม้สักหยวก ซึ่งดร.บุญวงศ์ ไทยอุตสาห์ (2535) กล่าวว่าไม้สักปลูกแล้วจะเป็นไม้สักทองหรือไม่ขึ้นอยู่กับสิ่งแวดล้อมและการจัดการ ไม่ใช่เกิดจากสายพันธุ์
2.ไม้สักมีถิ่นกำเนิดในประเทศไทย จึงปลูกได้เจริญเติบโตเร็วที่สุด
ไม้สักขึ้นตามธรรมชาติในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เพียง 4 ประเทศเท่านั้นได้แก่ อินเดีย เมียนมาร์(พม่า) ไทย ลาว นอกจากนี้เป็นการนำเมล็ดพันธุ์ไปปลูกเป็นป่าใหม่ทั้งสิ้น
ในประเทศไทยขึ้นตามธรรมชาติเฉพาะในภาคเหนือตอนบนเช่น เชียงราย เชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง พะเยา แพร่ น่าน สุโขทัย ตาก พิษณุโลก กำแพงเพชร เพชรบูรณ์ พิจิตร อุตรดิตถ์ นครสวรรค์ อุทัยธานี และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่นขอนแก่น หนองคาย และนครพนม และภาคกลางฝั่งตะวันตก เช่นกาญจนบุรี เท่านั้น
การปลูกไม้สักในถิ่นกำเนิดจึงเติบโตได้ดีเพราะมีความเหมาะสมในปัจจัยการเจริญเติบโตที่สุดยิ่งได้เมล็ดพันธุ์ที่จะปลูกมาจากต้นแม่ที่มีลักษณะดียิ่งดีใหญ่ ได้รับการบำรุงตามหลักวิชาการป่าไม้ยิ่งเพิ่มศักยภาพการเจริญเติบโต
3.คุณสมบัติเนื้อไม้สัก ดีที่สุดในโลก
ไม้สักจัดอยู่ในประเภทไม้โตเร็ว เป็นต้นไม้ที่ปลูกง่าย อัตราการรอดตายสูง อัตราการเจริญเติบโตสูงกว่าไม้ชนิดใดๆ โรคแมลงทำลายน้อย เนื้อไม้มีสีและลวดลายสวยงาม ไสกบตบแต่งง่าย แกะสลักง่ายและสวยที่สุด ปลวกมอดไม่กินเนื้อไม้สัก มีความทนกรด อัตราการยืดหดตัวต่ำ ประดิษฐ์เป็นเครื่องเรือนได้สวยงาม
แม้ตอกตะปูเวลาผ่านไปเนิ่นนานเพียงใดตะปูก็ไม่เป็นสนิม เป็นไม้แปรรูปที่เป็นที่ต้องการของตลาดโลก ราคาแพง คุ้มค่าการลงทุน
4.ทำไมต้องปลูกป่าไม้สักแทนการปล่อยให้เติบโตตามธรรมชาติ ประหยัดเวลาเยอะ
การขยายพันธุ์ตามธรรมชาติได้ดี แต่เมื่อสิ่งแวดล้อมเปลี่ยนไปทำให้อัตราการเจริญเติบโตช้า เนื่องจากไฟป่าไหม้ต้นบนดินจนตาย แต่เนื่องจากไม้สักมีเหง้าสะสมอาหารใต้ดิน เหง้ายังสามารถส่งลำต้นขึ้นบนดินได้อีกในปีถัดไป แต่แล้ว ก็เกิดไฟป่าไหม้ตายอีก การขยายพันธุ์ของไม้สักตามธรรมชาติจึงต้องเสียเวลาไปกับไฟป่าเช่นนี้
สมเพิ่ม กิตตินันท์(ปีพ.ศ.2511) วิจัยพบว่า กว่ากล้าไม้สักจะสะสมอาหารในเหง้าพอเพียงที่จะส่งลำต้นพ้นไฟป่าได้สูง 1.28 เมตรนั้น ใช้เวลานานถึง 15 ปี สมเพิ่ม กิตตินันท์และธนิต ยิ่งวรรณศิริ (พ.ศ.2511) วิจัยพบว่า การปลูกไม้สักด้วยเหง้าสามารถเติบโตได้เร็วสูง 3-4 เมตรได้ในเวลาเพียง 1 ปี เท่ากับย่นเวลาในการปลูกไม้สัก ดีกว่าให้เติบโตตามธรรมชาติ
5.ไม้สักเป็นไม้ที่มีความต้องการสูง ราคาแพง แพ้ก้แต่ไม้พะยูงมั้ง
ในอดีตประเทศไทยส่งออกไม้สักนำเงินตราเข้าประเทศเป็นอันดับ 1 ด้วยคุณสมบัติที่ดีเลิศประเสริฐศรีต่างๆนานา วันนี้ประเทศเมียนมาร์ ส่งขายไม้ซุงท่อนมากถึง 107,387 ลบม.เป็นเงิน 2,407 ล้านบาท เฉลี่ยลูกบาศก์เมตรละ 22,495 บาท และขายไม้แปรรูป 21110 ลบม. เป็นเงิน 520 ล้านบาท เฉลี่ยขายลูกบาศก์เมตรละ 24,632 บาท
องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ขายไม้สักท่อนความยาว 6.20 เมตร เมื่อปีพ.ศ.2551เส้นรอบวงกลางท่อน 30-34 ซม. ขายลูกบาศก์เมตรละ 3,800 บาท 65-69 ซม. ขายลูกบาศก์เมตรละ 10,700 บาท 100-109 ซม ขายลูกบาศก์เมตรละ 20,500 บาท และขนาด 140 ซมขึ้นไปขายลูกบาศก์เมตรละ 27,900 บาท
กรณีแปรรูปแล้วจะแพงขึ้นอีก 3 เท่าตัว
6.คนไทยชอบไม้สักหากให้ปลูกได้อิสระ ปลูกกันทั่วประเทศทันตาเห็น
พระราชวังในพระนคร สร้างด้วยไม้สัก ฉลุลวดลายประดับด้วยไม้สัก เตียงตั่งที่นั่งเล่นทำด้วยไม้สัก แม้แต่โลงศพชั้นขุนนางทำด้วยไม้สัก โลงจำปาของเจ้าสัวจีนส่วนใหญ่ทำด้วยไม้สัก จวนเจ้าเมืองทั่วประเทศสร้างด้วยไม้สัก แม้แต่โรงสีเอี่ยมถ่ายฮวดในทุ่งห้วยคันแหลน อำเภอวิเศษชัยชาญจังหวัดอ่างทอง ยังสร้างด้วยไม้สัก
คนไทยทั่วประเทศชื่นชอบไม้สัก อยากปลูกไม้สักเป็นของตนเอง บางคนจินตนาการว่าจะปลูกให้ลูกได้ใช้สร้างเรือนหอ บางคนอยากปลูกไว้ชื่นชมว่าตนเป็นเจ้าของป่าไม้สัก พ่อเพื่อนผมเป็นเจ้าของอู่ต่อเรือที่แม่น้ำน้อย อำเภอผักไห่ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ต่อเรือและซ่อมด้วยไม้สัก ขึ้นล่องแพร่-น่านหาซื้อไม้ซุงสักล่องมาขายให้โรงเลื่อยตามริมแม่น้ำ
วัดวาอาราม มีสยิด โบสถ์คริสต์ ส่วนใหญ่สร้างด้วยไม้สัก ปลดโซ่ตรวนไม้สักจากพระราชบัญญัติป่าไม้ออกเมื่อไร คนไทยทั่วประเทศจะช่วยกันปลูกไม้สักทุกตารางนิ้ว โดยรัฐบาลไม่ต้องไปแปรงบประมาณให้ข้าราชการกรมป่าไม้(จอมโกง)ปลูกกันแต่อย่างใด
7.เพราะว่าข้าราชการปล่อยปละละเลยตามมาตรา 157 ไม้สักและไม้พะยูงจึงถูกตัด
ป่าไม้สักและไม้พะยูงที่ถูกลักลอบตัดออกไปขายจนโด่งดังแบบฉาวโฉ่นั้น 99.99% ตัดออกมาจากป่าอนุรักษ์ของกรมป่าไม้และกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช เพราะว่านอกพื้นที่เหล่านี้ไม่มีให้ลักลอบตัดเลย เป็นความบกพร่องต้องสอบสวนการปฏิบัติของเจ้าหน้าที่ที่ทำตัวเป็น God กันทุกคน
หรือว่ามีแต่ ”ผี” เป็นพนักงานพิทักษ์ป่าและพนักงานพิทักษ์อุทยานฯ ทำจริง ไม่มีใครกล้าเหิมเกริมดังเช่นที่เป็นข่าว ปกป้องต้นไม้ไม่ได้ ทำงานไม่จริง เลยพาลจะเอาโซ่ตรวนไปล่ามต้นไม้ เป็นความคิดที่ไม่ยุติธรรมและวิสัยทัศน์คับแคบแบบฮิตเลอร์สั่งยิงเป้าไปทำปุ๋ยนั่นแหละ
คิดในทางกลับกัน ปลดโซ่ตรวนไม้สัก คนไทยปลูกกันเต็มกำลังพื้นที่และกำลังทรัพย์ที่มีอยู่ก็แล้วกัน