ดอกไม้เทศและดอกไม้ไทย
ต้น 53.ไชนีสฟอร์เก็ตมีน็อต
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
ชื่อสามัญ Chinese forget me not, Hound ‘ s tongue
ชื่อวิทยาศาสตร์ Cynoglossum amabile Stapf & J.R. Drumm.
ชื่อวงศ์ BORAGINACEAE
ถิ่นกำเนิดและการกระจายพันธุ์
ในต่างประเทศ พบที่เอเซียตะวันออก
ในประเทศไทย พบนำเข้ามาปลูกทั่วไป ส่วนใหญ่ปลูกบนที่สูง อากาศหนาวเย็นทางภาคเหนือ
สถานภาพ เป็นพืชต่างถิ่นกำเนิด นำเข้ามาปลูกประดับ
ลักษณะประจำพันธ์
ต้น ไม้พุ่มสูง 1-2 ฟุต ลำต้นตั้งตรง แตกกิ่งก้าน อายุกว่า2 ปี
ใบ ใบรูปใบหอกกแกมขอบขนานหรือรูปแถบสีเขียวหม่นๆ ปลายเรียวแหลม โคนมน ขอบ
จักฟันเลื่อยตื้นบิดเป็นคลื่น ใบและก้านดอกมีขนสั้นนุ่ม ก้านใบสั้น รูปใบคล้ายลิ้นหมา
ดอก ออกเป็นช่อตามซอกใบและปลายกิ่ง ดอกชั้นเดียว ขนาด
ขนาดเล็ก 5 กลีบ แต่ละกลีบห่อตัวไปด้านหลังเป็นสันนูนเล็กน้อย มีสีขาว ชมพู ม่วง และฟ้า ดอกมี
กลิ่นหอมอ่อน ๆ เพาะเมล็ด-ออกดอก 70-80 วัน ออกดอกช่วงฤดูร้อน
เมล็ด เมล็ดขนาดใหญ่และมีหนาม 200 เมล็ด/กรัม
สภาพที่เหมาะสมและการขยายพันธุ์ แสงแดดจัดเต็มวัน-รำไร อากาศเย็นต่ำกว่า 20 องศาเซลเซียส ประเทศไทยส่วนใหญ่ปลูกบนเขาสูง ดินอุดมสมบูรณ์ด้วยอินทรีวัตถุ นิยมเพาะกล้าจากเมล็ด โดยกลบเมล็ดบาง ๆ เวลาเพาะ-ออกดอก 70-80 วัน
บันทึกผู้เขียนและผู้ถ่าย
ผมจำได้แต่เด็กว่า ดอกฟอร์เก็ตมีนอต(Forget me not) นั้นเป็นดอกไม้ที่มีความหมายว่า อย่าลืมฉัน ซึ่งเกิดขึ้นในประเทศฝรั่งเศส เมื่อทหารหาญคนหนึ่งเดินเคียงคู่ไปกับหญิงสาวที่ริมน้ำ หญิงสาวเห็นดอกไม้สีม่วงฟ้าสวยอยากได้ ทหารกล้าจึงพยายามเอื้อมมือลงไปเก็บให้แต่แล้วก็ลื่นตกน้ำที่ไหลแรงประกอบกับเสื้อเกราะที่สวมหนักมากจึงคิดว่าคงจมน้ำไปแน่ๆ จึงตัดสินใจโยนช่อดอกไม้ให้หญิงสาวพร้อมกับตะโกนว่า อย่าลืมฉัน( Ne m’oubliez pas) และนั่นคือตำนานของชื่อดอกไม้ชื่อฟอร์เก็ตมีน๊อต แต่ด้วยต้น ใบ ดอก คล้ายคลึงกับต้นแวววิเชียร หรือแววมยุรา พาลให้จำกันผิด จนเรียกว่าฟอร์เก็ตมีนอต ความแตกต่างจึงอยู่ที่การช่างสังเกตที่กลีบดอกและใบด้วย
การใช้ประโยชน์ปลูกเป็นไม้ประดับแปลง ลงกระถาง ส่วนใบอ่อนใช้กินเป็นผักสดในสลัด