ดอกไม้เทศและดอกไม้ไทย
ต้น90.ทันเบอร์เกีย
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
ชื่อสามัญ Black-eyed SuSan vine
ชื่อวิทยาศาสตร์ Thunbergia alata Bojer ex Sims
ชื่อวงศ์ ACANTHACEAE
ถิ่นกำเนิดและการกระจายพันธุ์
ในต่างประเทศ พบเป็นพืชพื้นเมืองของทวีฟอัฟริกาตะวันออก บราซิล ฮาวาย ออสเตรเลีย อเมริกาตอนใต้ แถบรัฐเท็กซัสและฟลอริดา
ในประเทศไทย พบว่านำเข้ามาปลูกประดับในเขตร้อนตามสวนสาธารณะ รีสอร์ท
การกระจายพันธุ์ กระจายพันธุ์ไปทั่วในเขตอบอุ่นถึงเขตร้อน
สถานภาพ เป็นไม้เลื้อยอายุหลายปี และเป็นพืชต่างถิ่นกำเนิด นำเข้ามาเพื่อปลูกประดับ
ลักษณะประจำพันธุ์
ต้น เป็นไม้เลื้อยขนาดเล็ก ยาวได้ถุง 1.8-2.4 เมตร ลำต้นกลมสีเขียวแต่แก่สีน้ำตาล มีขนสีขาวสั้นๆ
ใบ ใบเดี่ยว รูปหัวใจหรือรูปหอก ออกตรงข้าม ก้านดอกมีก้านใบยาว และก้านใบมีคลีบ เนื้อใบหนา เส้นใบ 5 เส้นแตกออกจากจุดเดียวกัน โคนใบเว้าเข้า ปลายใบแหลม
ดอก ดอกเดี่ยว กลีบดอก 5 กลีบ สีเหลือง สีเหลืองอมส้ม สีขาว รูปกลีบดอกแบบจอบ บิดนิดหน่อย ไม่มีกลิ่น กลางดอกมีแต้มสีน้ำตาลไหม้หรือน้ำตาลแดง ออกดอกเดือน พฤษภาคม จากเพาะกล้าลงแปลงจนถึงออกดอกใช้เวลาราวๆ 90 วัน
ผล รูปรี เมล็ดขนาดใหญ่ กลม
สภาพเหมาะสมและการขยายพันธุ์ สภาพพื้นที่ที่เหมาะสม ดินร่วนระบายน้ำดี แสงแดดเต็มวัน อุณหภูมิ 30’C ปริมาณน้ำปานกลาง การขยายพันธุ์ นิยมเพาะกล้าจากเมล็ด จะงอก 3-5 วัน แต่เมื่อกล้าตั้งตัวต้องทำแผงไม้ให้เกาะไต่ขึ้นไปด้วย
บันทึกผู้เขียนและผู้ถ่าย
ผมถ่ายรูปจากสวนสาธารณะและรีสอร์ท แถวกาญจนบุรี ปาย แม่ฮ่องสอน ถ่ายไม่ยาก ดอกใหญ่ เป็นเป้านิ่ง นิยมเพาะกล้าจากเมล็ดลงแปลงแล้วถึงทำแผงไม้ให้เกาะไต่ขึ้น ใช้เป็นต้นไม้ประดับแบบบังระหว่างห้องหรือสร้างความเป็นส่วนตัว หรือลงกระถางแขวน
คนอัฟริกาตะวันออก กินเป็นอาหาร ใช้เป็นสมุนไพร แก้ปวดตามข้อ ตาอักเสบ และแก้โรคมะเร็งทวารหนัก แก้ถุงน้ำดีพิการ