ดอกไม้เทศและดอกไม้ไทย
ต้น 113. พีทูเนีย
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
พิทูเนียกลีบดอกเดี่ยว
ชื่อสามัญ Petunia
ชื่อวิทยาศาสตร์ Petunia Hybrida
ชื่อวงศ์ SOLANACEAE
ถิ่นกำเนิดและการกระจายพันธุ์
ในต่างประเทศ พบที่ทวีปอเมริกาใต้มากกว่า 40 ชนิด เช่นประเทศบราซิล อาร์เจนตินา
ในประเทศไทย พบว่านำเข้ามาปลูกประดับทั้งแบบลงแปลงและกระถางแขวน
การกระจายพันธุ์ เกิดการผสมข้ามสายพันธุ์จนได้พิทูเนียหลากสีสันและมีทั้งชนิดกลีบดอกเดี่ยวและกลีบดอกซ้อน สวยงามอลังการ ชื่อวิทยาศาสตร์จึงไม่เจาะจงว่าเป็นพิทูเนียชนิดไหน
สถานภาพ เป็นพืชต่างถิ่นกำเนิด อายุสั้น นำเข้ามาปลูกประดับทั้งชนิดกลีบดอกเดี่ยวและกลีบดอกซ้อน
ลักษณะประจำพันธ์
ต้น ลำต้นกลม เปลือกเขียวอ่อน มีขนนุ่มทั้งต้น กิ่งและใบ แตกเป็นพุ่มสูง 30-45 ซม.
มีทั้งชนิดพุ่มและชนิดเลื้อย
ใบ ใบเดี่ยวออกตรงข้าม ตั้งฉากแต่ละคู่ใบ รูปไข่ ปลายแหลมถึงมน ใบสีเขียวสดหนา ก้านใบสั้น หลังใบและท้องใบมีขนนุ่ม เส้นแขนงใบไม่เป็นระเบียบ ปลายเส้นไม่จรดขอบใบ
ดอก ก้านดอกยาว ออกตามซอกใบ มีทั้งดอกชั้นเดียวและดอกซ้อน ขนาด 3-8 ซม. ดอกรูปแตรปากบาน ขอบกลีบเรียบหรือบิดเป็นคลื่น กลีบเลี้ยงดอกสีเขียว ดอกมีสีขาว ชมพู เหลือง ส้ม ม่วง น้ำเงิน แดง และสองสีในดอกเดียวกัน มีหลายพันธุ์ เกสรเพศผู้ 5 อัน และเกสรเมีย 1 อัน อายุดอก 3-6 เดือนขึ้นอยู่กับการบำรุง
ก้านดอก หูใบหรือกลีบเลี้ยง รูปทรงดอก
ผล เป็นฝัก มีเมล็ดขนาดเล็ก 6,500-10,000 เมล็ด/กรัม
สภาพที่เหมาะสมและการขยายพันธุ์ ชอบแสงแดดจัด ดินระบายน้ำดี ทนแล้งได้ดี แต่ไม่ทนดินแฉะ การขยายพันธุ์ นิยมปักชำกิ่ง เพาะเมล็ดโดยไม่กลบเมล็ด วางภาชนะเพาะในที่มีอากาศถ่ายเทได้ดี เพื่อป้องกันต้นกล้าเน่าเนื่องจากเชื้อรา เมล็ดงอกภายใน 10-25 วัน ย้ายปลูกเมื่อต้นกล้ามีใบจริง 1-2 คู่ เวลาเพาะ-ออกดอก 90-12 วัน
สองสีในดอกเดียว
บันทึกผู้เขียนและผู้ถ่าย
เป็นดอกไม้นำเข้าจากต่างประเทศที่ปลูกประดับทั่วไปตั้งแต่ที่ราบต่ำขึ้นไปจนถึงบนเขาสูง ให้สีสันสดใส พลิ้วไหวให้อารมณ์สุนทรี เหมือนว่าปลูกได้ง่ายๆ ส่วนใหญ่ปลูกลงแปลง แต่ต่อมามีการนำไปปลูกลงกระถางแขวนเพื่อแขวนประดับ ได้รับความนิยมมาก ด้วยเทคโนโลยี่การขยายพันธุ์ทำให้เกิดการผสมข้ามสี ในดอกเดียวจึงอาจมีสีหลายสีได้ การถ่ายรูป ง่าย ให้ความรู้สึกดีมีความอยากถ่ายซ้ำๆ เพราะถ่ายรูปได้หลายมุมมอง
ดอกพิทูเนียขยำน้ำได้สีผสมอาหาร หรือ ขนม สีน้ำดอกพิทูเนียยังใช้ย้อมผ้าได้ด้วย
กลีบดอกซ้อน
กลีบดอกติดกันแต่ด็เหมือนแบ่งกลีบ