ค่างแว่นถิ่นใต้
Dusky Leaf Monkey
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
ตอนเด็กได้อ่านหนังสือและฟังเรื่องเล่าจากวิทยุถึงความโหดร้ายของพรานป่า หากจะล่าเอาลูกค่างต้องยิงแม่ให้ร่วงลงมาก่อน จึงจะได้ลูกค่างมาขายหรือเลี้ยงไว้ เท่ากับฆ่าแม่เพื่อเอาลูก พรากชีวิตแม่ไปจากลูก ผมและน้องร้องไห้น้ำตาไหลพราก สงสารลูกค่างที่ยังกอดแม่แน่น ในขณะเดียวกับที่แม้แม่ถูกยิงร่วงลงมาแต่แม่ค่างก็ยังกอดลูกไว้แนบอก
แต่ผมก็ไม่เคยได้เห็นค่างในป่าดงดิบหรือเขาหินปูน แม้ว่าจะมีรายงานว่าพบได้ในประเทศไทย พม่า ลาว เขมร มาเลเซีย อินโดนิเซีย ในพม่าพบแถบเทือกเขาตะนาวศรีตอนใต้ และในมาเลเซียพบได้ที่เกาะลังกาวี ในไทยพบแถวเขาสามร้อยยอด จ.ประจวบฯ, ตรุเตา,เภตรา จ.สตูล เพิ่งเห็นที่เขาล้อมหมวก อ่าวมะนาวนี่เอง
ค่างแว่นถิ่นใต้เป็นหนึ่งในค่างที่พบในประเทศไทย เป็นค่างขนาดเล็ก ลำตัวยาว 45-57 ซม. หางยาว 66-78 ซม. น้ำหนัก 6-9 กก. ลำตัวสีเทา มือกับเท้าสีดำ ใบหน้าเทาเข้มหรือเทาดำ ขนบนหัวสีจางถึงหงอก ริมฝีปากบนและล่างด่าง มีวงขาวด่างรอบดวงตาจึงดูคล้ายใส่แว่นตา
ค่างแว่นถิ่นใต้
เป็นสัตว์ขี้อาย หากพบมนุษย์จะหลบกำบังหลังพุ่มไม้หนาทึบ ชอบออกหากินใบไม้และแมลงเล็กๆ วันหนึ่งกินใบไม้ 2 กก.ในตอนเช้าตรู่ บ่ายก็หลบร้อนไปนอนแล้ว ตามฐานข้อมูลกล่าวว่าอายุ 3-4 ปีจะเป็นสัดนาน 3 สัปดาห์ ผสมพันธุ์และคลอดลูกช่วงเดือนมีนาคม-มิถุนายน ตั้งท้องนาน 140-150 วัน ออกลูกครั้งละ 1 ตัว ตัวเมียมีนมสองเต้า
ค่างแว่นถิ่นใต้
ลูกค่างแว่นถิ่นใต้มีขนสีเหลืองอมส้ม ตั้งแต่หัวจรดหาง สีสันสวยงาม รูปร่างเล็กๆน่ารัก ซุกซนมาก ไม่อยู่นิ่งเหมือนเด็กๆ แต่แม่โอบรัดไว้ด้วยแขนแน่น ดิ้นไปทางไหนก็ยาก มือเหนียวมาก นี่แหละหากจะเอาลูกจึงต้องยิงแม่ ขนลูกค่างจะเปลี่ยนเป็นสีเทาเมื่ออายุ 3-6 เดือน นั่นหมายความว่าพ้นอกแม่เสียที
โวยปากหวอเลยนะ เจ้าค่างแว่นถิ่นใต้ตัวน้อย
ค่างแว่นถิ่นใต้ชอบออกหากินเป็นฝูงๆละ 7-30 ตัว โดยมีจ่าฝูงคอยระวังภัยให้ด้วยความตั้งใจ ทันทีที่มีภัยคุกคามจะส่งสัญญาณพากันหนีในทันที แต่ถึงอย่างนั้นก็ยังไม่พ้นมือพรานกับคนใจโฉดโหดร้ายฆ่าทำลายชีวิตเพียงเพื่อเป็นอาหารและเอาลูกค่างไปขาย
ลูกค่างแว่นถิ่นใต้ แลบลิ้นปลิ้นตาใส่อิอิ
ภาพที่ผมถ่ายมาได้นี้ ถ่ายมาจากเขาล้อมหมวก ใกล้ๆอ่าวมะนาว จ.ประจวบคีรีขันธ์ อยู่กันเป็นฝูงใหญ่ หากินใบไม้ใกล้เชิงเขา แต่พฤติกรรมได้เปลี่ยนไปจากสัญชาตญาณดั้งเดิมแล้ว คือไม่หลบมนุษย์ แต่วิ่งเข้าหามนุษย์ที่เอาผัก ผลไม้ ไปเลี้ยง แต่เขาไม่ก้าวร้าวอย่างลิงทั่วไป น่ารัก สุภาพ ใครไม่เคยไปเห็นก็ไปเสียเด้อ
ค่างแว่นถิ่นใต้มีชื่อสามัญว่าDusky Leaf Monkey, Dusky Langur,Spectacled langur ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Tradhypithecus obscurus, อยู่ในวงศ์ CERCOPITHECIDAE