ดอกไม้เทศและดอกไม้ไทย
ต้น 89.บานชื่นหนู
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
ชื่อสามัญ Narrowleaf Zinnia, Classic Zinnia กระดุมเงิน กระดุมแสด
ชื่อวิทยาศาสตร์ Zinnia angustifolia Kunth
ชื่อวงศ์ ASTERACEAE
ดอกบานชื่นหนู
ถิ่นกำเนิดและการกระจายพันธุ์
ในต่างประเทศ พบที่ประเทศเม็กซิโก ทิศตะวันออกเฉียงเหนือของสหรัฐอเมริกา
ในประเทศไทย พบทั่วไปในสวนสาธารณะ รีสอร์ท
การกระจายพันธุ์ ทั่วไปในเขตอบอุ่นถึงเขตร้อน
สถานภาพ เป็นพันธุ์ไม้ต่างถิ่นกำเนิด นำเข้ามาปลูกประดับ เป็นพันธุ์ไม้ดอกอายุสั้น ลูกผสมใหม่
ลักษณะประจำพันธ์
ต้น เป็นไม้ดอกพุ่มสูง 25-40 ซม. ลำต้นสีน้ำตาลแดง มีขนทั่วไป
ใบ ใบเดี่ยว รูปแถบหรือรูปใบหอกแกมขอบขนาน ปลายแหลม ผิวใบมีขนเส้นยาว ก้านใบสั้น
ดอก ออกเป็นช่อกระจุกที่ปลายยอด มีทั้งดอกชั้นเดียวและดอกซ้อน ขนาดบาน 2-3 ซม. กลีบดอกวงนอกรูปไข่แกมขอบขนาน สีขาวและเหลือง กลีบดอกวงในรูปหลอด สีส้มหรือน้ำตาล ก้านดอกสั้นกว่าบานชื่นใหญ่ ตั้งแต่การเพาะเมล็ดจนถึงออกดอกใช้เวลาราวๆ 60-80 วัน
ผล มีเมล็ดขนาดใหญ่ 650 เมล็ด/กรัม
สภาพที่เหมาะสมและการขยายพันธุ์ ชอบแสงแดดจัด ดินร่วนปนทรายระบายน้ำดี เมล็ดมีขนาดใหญ่ จึงนิยมเพาะเมล็ด โดยกลบเมล็ดบาง ๆ เมล็ดงอกภายใน 10-25 วัน เวลาเพาะ-ออกดอก 60-80 วัน
บันทึกผู้เขียนและผู้ถ่าย
ตั้งแต่เด็กๆ ได้เห็นดอกบานชื่นที่วัด พระปลูกไว้ตามริมถนน แต่เป็นดอกบานชื่นต้นใหญ่ ดอกโตๆ เวลาไปทำบุญที่วัด ก็ไปเด็ดดอกบานชื่น ดอกดาวเรือง ที่วัดนั่นแหละถวายพระ สมัยนั้นดอกบานชื่นหนูยังไม่เกิดการปรับปรุงพันธุ์ขึ้นใหม่
ปลูกเป็นไม้ประดับ แบบลงแปลงและลงกระถาง ในสวนสาธารณะหรือสถานที่ที่ต้องการตบแต่งให้มีสีสันสวยงาม
ไม่ควรนำไปปลูกประดับในเขตป่าอนุรักษ์ทั้ง 2 ประเภท เนื่องจากเป็นพันธุ์ไม้ต่างถิ่นกำเนิด