บทบรรณาธิการ : เศร้าใจจัง เมื่อกลับไปเยือนบ้านเก่าแสนสุข
ช่วงชีวิตหนึ่งซึ่งแสนสุข ผมอยู่ที่บ้านเหนือวัดตาลานใต้ อ.ผักไห่ จ.อยุธยา มีแม่น้ำน้อยไหลผ่าน เรือเขียวเรือแดง เรือเอี่ยมจุ๊น เรือหางยาว และเรือพาย เวียนว่ายอยู่ไปมา น้ำท่าบริบูรณ์ เข้าทำนองในน้ำมีปลาในนามีข้าว ในแม่น้ำลำคลองมีเรือขึ้นล่อง
เช้าๆ ผมนั่งเรือแท็กซี่(เรือไอ)ขึ้นน้ำไปเรียนหนังสือที่โรงเรียนผักไห่สุทธาประมุข(วัดตึกคชหิรัญ) เย็นก็ล่องกลับมา ผลัดเสื้อผ้าแล้วก็กระโดดลงแม่น้ำน้อย ว่ายน้ำข้ามฟากไปคุยกับเพื่อน กลับมาวางเบ็ดราวไว้ชายแนวผักบุ้งหน้าบ้าน ปักหลักไม้ไผ่ที่มัดติดกับกระป๋องนมแขวนตะปู 5 นิ้ว กินข้าวกับน้ำพริกดอกโสน แล้วขึ้นไปนอนอ่านหนังสือริมระเบียงชั้นบน
สามทุ่มเศษๆเสียงกระป๋องดัง เกร๊งๆๆ "ปลากินเบ็ดแล้ว" ผมกระโจนพรวดเดียวลงไปชานบันไดหน้าบ้าน จ้ำเรือไปยังราวเบ็ด โอ้โฮ...ปลากดเหลืองตัวเท่าน่อง ท้องเหลืองอ๋อย ปลากดเหลืองครับ เช้าวันนั้น กินแกงส้มปลากดเหลืองเนื้อหวานๆ แล้วใส่ปินโตหิ้วไปกินกับเพื่อนๆที่โรงเรียนอีกมื้อ มันเป็นความหลังฝังใจ ลืมไม่ลงเหมือนรักแรก เมื่อคราวอายุ 16 ปี
แต่วันวานนี้ ผมกลับไปบ้านเมื่ออายุ 62 ปี ไปกับเพื่อนเก่า(ปราโมช พันธุรัตน์ นายกสมาคมนักเรียนเก่าสุทธาประมุข..คนใหม่) ที่วันนี้แก่ๆกันหมดแล้ว หัวเราะกี่ครั้งๆก็เห็นฟันหลอ ไม่หัวหงอกก็หัวเถิก ตีนกาเพียบ ไปเกาะกลุ่มคุยกัน กินข้าวด้วยกัน เล่าเรื่องเก่าๆ สู้กันฟัง เล่าได้เล่าดีไม่มีเบื่อ ทุกคนล้วนมีความสุขเหมือนเมื่อ 40 ปีกว่าในอดีต
ครั้นมองไปในท้องน้ำ แม่น้ำน้อยที่เคยไหลเอื่อยๆ ลมเย็นพัดละอองน้ำประใบหน้า แต่วันนี้ มันไม่มีสายน้ำให้ได้เห็น มันเป็นผักตบชวาสีเขียวเต็มพรืด มันไม่มีละอองน้ำไหลลอยมาต้องผิวกาย มันสะท้อนใจโว๊ย ทำไมแม่น้ำของกูตายตกไปตามกาลเวลา
"ร้องเรียนกันจน..จนใจ ไม่ว่านายอำเภอ ผู้ว่า จนถึงกรมชลประทาน ส่วนชลประทานผักไห่โดยตรง ก็ไม่มีใครทำอะไรผักตบชวาได้ มันเส้นใหญ่มั้ง"
เป็นคำประชดประชันที่เยาะเย้ยถากถาง อย่างคนไม่มีทางสู้ ปลามันจะขึ้นมาหายใจได้ไหม จะพายเรือไปหาเพื่อนฝั่งโน้นก็ไม่ได้
"ให้มันทำตัวเบาเดินข้ามมาบนผักตบชวาซิ อยู่เป็นปีจนจะแข็งเป็นปูนซีเมนตร์แล้ว" คนหนึ่งแซว
มีคำถามคาใจ
มันหน้าที่ใคร ทำไมปล่อยปละละเลยกันอย่างนี้ แม่น้ำน้อยวันนี้ ตายไปแล้ว
ทำไมประตูน้ำผักไห่ ไม่เปิดประตูระบายน้ำ ให้ผักตบไหลไปตามธรรมชาติ
แต่มีคนย้อนกลับมาว่า
ทำไมประชาชนสองฝั่งไม่ช่วยกันเอามันขึ้นจากน้ำ
แล้วทำไมไม่เอามันไปปั่นทำปุ๋ยพืชสดใส่นาข้าวเสียเลย
ทำไม ทำไม
โว๊ย!!
ตั้งแต่ใต้สุเหร่าแขก-ประตูน้ำผักไห่